کد مطلب:237 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:378
احکام قبله
(مسأله 802) خانه كعبه كه در مكه معظّمه می باشد قبله است و باید روبروی آن نماز خواند، ولی كسی كه از آن دور است، اگر به نحوی بایستد كه بگویند رو به قبله نماز می خواند كافی است. اعمال دیگری; مانند سربریدن حیوانات، كه باید رو به قبله انجام گیرند نیز همین حكم را دارند.
(مسأله 803) كسی كه نماز واجب را ایستاده می خواند، باید به گونه ای بایستد كه بگویند رو به قبله ایستاده و لازم نیست زانوها و نوك پای او نیز رو به قبله باشند.
(مسأله 804) كسی كه باید نشسته نماز بخواند، اگر نتواند به نحو معمول بنشیند و
ــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ سوره مباركه انبیاء، آیات 87 و 88 .
2 ـ سوره مباركه انعام، آیه 59 .
[138]
هنگام نشستن، كف پاها را به زمین بگذارد، باید در هنگام نماز صورت، سینه و شكم او رو به قبله باشد و لازم نیست ساق پای او رو به قبله باشد.
(مسأله 805) كسی كه نمی تواند نشسته نماز بخواند، باید در حال نماز به گونه ای به پهلوی راست بخوابد كه جلوی بدن او رو به قبله باشد; و اگر ممكن نباشد، باید به نحوی به پهلوی چپ بخوابد كه جلوی بدن او رو به قبله باشد، و اگر به این نحو نیز نتواند قرار گیرد، باید به گونه ای به پشت بخوابد كه كف پای او رو به قبله باشد.
(مسأله 806) نماز احتیاط و سجده و تشهّد فراموش شده را باید رو به قبله بجا آورد و در سجده سهو نیز احتیاط همین است و این احتیاط نباید ترك شود.
(مسأله 807) نماز مستحبّی را می توان در حال راه رفتن و سواره خواند، و اگر انسان در این دو حال نماز مستحبّی بخواند، لازم نیست رو به قبله باشد. ولی اگر در حال استقرار نماز می خواند باید رو به قبله باشد.
(مسأله 808) كسی كه می خواهد نماز بخواند، باید برای پیدا كردن قبله كوشش نماید تا یقین یا اطمینان كند كه قبله كدام طرف است و می تواند به گفته دو شاهد عادل كه از روی نشانه های حسّی شهادت می دهند یا به قول كسی كه از روی قاعده علمی قبله را می شناسد و مورد اطمینان است عمل كند، و اگر از این راه ها ممكن نشد، باید به گمانی كه به وسیله محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا می شود، عمل نماید، و حتّی اگر از گفته فاسق یا كافری هم كه به واسطه قواعد علمی قبله را می شناسد گمان به قبله پیدا كند، كافی است.
(مسأله 809) اگر كسی كه گمان به قبله دارد بتواند گمان قوی تری پیدا كند، نمی تواند به گمان خود عمل نماید، مثلاً اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا كند ولی، بتواند از راه دیگر گمان قوی تری پیدا نماید، نباید به حرف او عمل كند.
(مسأله 810) اگر برای پیدا كردن قبله وسیله ای نداشته باشد یا با این كه كوشش كرده گمان او به هیچ جهتی تمایل پیدا نكرده باشد، چنانچه وقت نماز وسعت داشته باشد، باید چهار نماز به چهار طرف بخواند، و اگر به اندازه چهار نماز وقت نداشته باشد، باید به اندازه ای كه وقت دارد نماز بخواند و بقیّه را در خارج وقت به قصد قضا بجا آورد، مثلاً اگر فقط به اندازه یك نماز وقت داشته باشد، باید یك نماز رو به هر جهتی كه
[139]
می خواهد بخواند و سپس در خارج از وقت، بقیّه را به قصد قضا بخواند، و باید نمازها را به گونه ای بخواند كه یقین كند یكی از آنها رو به قبله بوده یا اگر از قبله كج بوده، به طرف دست راست و دست چپ قبله نرسیده است.
(مسأله 811) اگر یقین یا گمان كند كه قبله در یكی از دو طرف است، باید به هر دو طرف نماز بخواند ولی، احتیاط مستحبّی آن است كه در صورت گمان، به چهار طرف نماز بخواند.
(مسأله 812) كسی كه باید به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا را بخواند، می تواند نماز اوّل را به هر چند طرف كه واجب است بخواند و بعد نماز دوم را شروع كند.
(مسأله 813) اگر كسی كه یقین به قبله ندارد بخواهد غیر از نماز عملی انجام دهد كه باید رو به قبله صورت گیرد، مثلاً بخواهد سر حیوانی را ببرد، در صورت ضرورت می تواند به گمان عمل نماید وگرنه احتیاط آن است كه آن عمل را به تأخیر اندازد.
(مسأله 803) كسی كه نماز واجب را ایستاده می خواند، باید به گونه ای بایستد كه بگویند رو به قبله ایستاده و لازم نیست زانوها و نوك پای او نیز رو به قبله باشند.
(مسأله 804) كسی كه باید نشسته نماز بخواند، اگر نتواند به نحو معمول بنشیند و
ــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ سوره مباركه انبیاء، آیات 87 و 88 .
2 ـ سوره مباركه انعام، آیه 59 .
[138]
هنگام نشستن، كف پاها را به زمین بگذارد، باید در هنگام نماز صورت، سینه و شكم او رو به قبله باشد و لازم نیست ساق پای او رو به قبله باشد.
(مسأله 805) كسی كه نمی تواند نشسته نماز بخواند، باید در حال نماز به گونه ای به پهلوی راست بخوابد كه جلوی بدن او رو به قبله باشد; و اگر ممكن نباشد، باید به نحوی به پهلوی چپ بخوابد كه جلوی بدن او رو به قبله باشد، و اگر به این نحو نیز نتواند قرار گیرد، باید به گونه ای به پشت بخوابد كه كف پای او رو به قبله باشد.
(مسأله 806) نماز احتیاط و سجده و تشهّد فراموش شده را باید رو به قبله بجا آورد و در سجده سهو نیز احتیاط همین است و این احتیاط نباید ترك شود.
(مسأله 807) نماز مستحبّی را می توان در حال راه رفتن و سواره خواند، و اگر انسان در این دو حال نماز مستحبّی بخواند، لازم نیست رو به قبله باشد. ولی اگر در حال استقرار نماز می خواند باید رو به قبله باشد.
(مسأله 808) كسی كه می خواهد نماز بخواند، باید برای پیدا كردن قبله كوشش نماید تا یقین یا اطمینان كند كه قبله كدام طرف است و می تواند به گفته دو شاهد عادل كه از روی نشانه های حسّی شهادت می دهند یا به قول كسی كه از روی قاعده علمی قبله را می شناسد و مورد اطمینان است عمل كند، و اگر از این راه ها ممكن نشد، باید به گمانی كه به وسیله محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا می شود، عمل نماید، و حتّی اگر از گفته فاسق یا كافری هم كه به واسطه قواعد علمی قبله را می شناسد گمان به قبله پیدا كند، كافی است.
(مسأله 809) اگر كسی كه گمان به قبله دارد بتواند گمان قوی تری پیدا كند، نمی تواند به گمان خود عمل نماید، مثلاً اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا كند ولی، بتواند از راه دیگر گمان قوی تری پیدا نماید، نباید به حرف او عمل كند.
(مسأله 810) اگر برای پیدا كردن قبله وسیله ای نداشته باشد یا با این كه كوشش كرده گمان او به هیچ جهتی تمایل پیدا نكرده باشد، چنانچه وقت نماز وسعت داشته باشد، باید چهار نماز به چهار طرف بخواند، و اگر به اندازه چهار نماز وقت نداشته باشد، باید به اندازه ای كه وقت دارد نماز بخواند و بقیّه را در خارج وقت به قصد قضا بجا آورد، مثلاً اگر فقط به اندازه یك نماز وقت داشته باشد، باید یك نماز رو به هر جهتی كه
[139]
می خواهد بخواند و سپس در خارج از وقت، بقیّه را به قصد قضا بخواند، و باید نمازها را به گونه ای بخواند كه یقین كند یكی از آنها رو به قبله بوده یا اگر از قبله كج بوده، به طرف دست راست و دست چپ قبله نرسیده است.
(مسأله 811) اگر یقین یا گمان كند كه قبله در یكی از دو طرف است، باید به هر دو طرف نماز بخواند ولی، احتیاط مستحبّی آن است كه در صورت گمان، به چهار طرف نماز بخواند.
(مسأله 812) كسی كه باید به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا را بخواند، می تواند نماز اوّل را به هر چند طرف كه واجب است بخواند و بعد نماز دوم را شروع كند.
(مسأله 813) اگر كسی كه یقین به قبله ندارد بخواهد غیر از نماز عملی انجام دهد كه باید رو به قبله صورت گیرد، مثلاً بخواهد سر حیوانی را ببرد، در صورت ضرورت می تواند به گمان عمل نماید وگرنه احتیاط آن است كه آن عمل را به تأخیر اندازد.